ORUÇLA İLGİLİ SIKÇA SORULANLAR

*** Oruçlu kimsenin kolonya koklaması orucu bozar mı?
Cevap: Koku orucu bozmaz. Zaten havayı kokusuz kılmak da mümkün olmaz. Her yerde az çok koku olur. Hele sokakta, egzoz kokusundan tutun da her türlü havayı koklamak mümkündür. Astım hastalarının ağız içine pompaladıkları havanın dahi orucu bozmayacağı yolunda Diyanet’in fetvası vardır. Bununla beraber bozar mı bozmaz mı, diye şüpheye düşenlerin rahat etmeleri için şüphe ettikleri şeylerden uzak kalmayı tercih etmeleri daha yerinde bir tedbir olur.
• • Oruç tutan hanım bazen pişirdiği yemeğin dil ucuyla tadına tuzuna bakıyor, sonra da dilinin ucundakini tükürüyor. Bazen de oruçlu kimse dişlerini fırçalıyor, ağız kokusunu önlemek için buna ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Bunlar orucu bozar mı?
Cevap: Bu gibi konularda dikkat edilecek temel nokta şudur: Gerek dil ucuyla yemeğin tadına tuzuna bakmada, gerekse diş fırçalamada yeme yahut da içme gerçekleşiyor mu? Yani boğazdan aşağıya bir şeyler kaçıyor mu? Dikkate alınacak husus budur. Bu ölçü ile baktığımızda şöyle diyebiliriz:
Oruçlu hanım, pişirdiği yemeğin tadına, tuzuna dil ucuyla bakar da, sonra dili ucundakini boğazından aşağı kaçırmaksızın dışarıya atarsa, yeme de yok, içme de. Öyle ise bununla oruç bozulmaz. Diş fırçalama da böyledir. Boğazından aşağıya macun parçası veya su kaçırmazsa orucu bozulmaz, kaçırırsa bozulur. Çünkü böyle durumlarda boğazdan aşağıya bir şeylerin kaçmasında ya yeme gerçekleşmiş olur ya da içme.
Anlaşılan odur ki, oruçlu kimseler, orucu bozma tehlikesi taşıyan şeylerden uzak kalsalar, daha isabetlisini yapmış olurlar. Yemeğin tadında tuzunda bir kontrol eksikliği olursa, yemeği yiyenler bunu tabii bulmalı, oruçlu hanımı dil ucuyla da olsa yemeğin tadını tuzunu hissetmeye mecbur bırakmamalılar.
Oruçlunun ağız kokusunu da İlahi emre uymanın bir işareti olarak görüp takdir ve tebrik sebebi bilmeli, Allah’ın cennet kokusu değerinde bulduğu bir kokuya karşı rahatsızlık duymamalı, bilgisizlik ve anlayışsızlık örneği göstermemelidir.
Diş fırçalama sırasında ağzı iyice aşağıya indirip boğazı da yukarıda tutma halinde ağızdan boğaza yukarı su çıkamayıp aşağıya akacağından, orucu bozma tehlikesi meydana gelmeyecektir. Mutlaka diş fırçalamak durumunda kalanların böyle bir dikkati göstermelerinde isabet olsa gerektir.
• • • Hata ile orucunu bozan kimse, bu orucuna yine devam edecek, sonra bunu yeniden tutarak kaza etmiş olacaktır. Bunda bir şüphe yoktur. Ancak, böyle hata ile bozduğu orucunu, artık orucum bozuldu, tutmaya gerek kalmadı (zannıyla) yese yani orucuna son verse bu kimse kefaret mi yüklenmiş olur, yoksa yediği günün orucunu mu tutması gerekir?
Cevap: Normalde bilerek kasdı şekilde Ramazan içinde oruç yiyip içmelerde oruç bozulur, kefaret de yüklenilmiş olunur. Bu yüzden Ramazan içinde bilerek orucunu yiyen kimse iki ay oruç tutma kefaretini yüklenmekten kurtulamaz. Ancak bu kimse orucunu (kasten) yemiyor da, artık tutmak gerekmez (zannıyla) yemiş bulunuyorsa, bu (zan) onu kefaretten kurtarır, yediği tek günü sonra kaza etmekle kurtulur, diyenler çoğunluktadır...
Bu sebeple, hata ile oruç bozanlar, orucum bozuldu, diyerek yememeli, oruca devam etmeliler. Sonra bu orucu yeniden tutarak kaza etmeli, sakat oruçlarını sağlamıyla değiştirmiş olmalılar. Nitekim abdest alırken, guslederken dikkatsizlik yüzünden boğazından içeriye su kaçırarak hata ile orucunu bozan kimse, bu orucuna yine devam etmeli, sonra bunu yeniden tutarak kaza etmeli, sakatsız oruçla değiştirmiş olmalıdır.
• • • Sahura kalkan kimse, yıkanması gerektiğini anlasa ne yapacak? Yıkanmaya girse sahur vakti geçecek, aç kalacak; yıkanmasa cünüpken yemek yemiş olacak?
Cevap: Sahura kalkan kimse yıkanmaya vakit bulamazsa ekmeğe değen elini, ağzını yıkar, normal olarak sahur yemeğini yer, sonra da guslünü yaparak orucuna devam eder. Cünüplük hali yemeğe ve oruca mani olmaz.