Sual: Avret mahalli ne demektir? Namazda nasıl dikkat etmeli?
CEVAP
Bir
kimsenin açması, başkasına göstermesi ve başkasının bakması haram olan
yerlerine (Avret mahalli) denir. Erkeklerin avret mahalli göbekten, diz
altına kadardır. Diz avrettir. Buraları açık iken kılınan namaz kabul
olmaz. Namaz kılarken, vücudun diğer kısımlarını [kolları, başı,
ayakları] örtmek, erkeklere sünnettir. Buraları açık namaz kılmaları,
mekruhtur.
Kadınların avuç içlerinden ve yüzlerinden başka her
yerleri, ellerinin üstü, saçları ve ayakları dört mezhepte de avrettir.
Bunun için kadınlara (Avret) denilmiştir. Buralarını örtmesi farzdır.
Avret uzuvlarından herhangi birinin dörtte birisi, bir rükün açık
kalırsa, namaz bozulur. Azı açılırsa bozulmaz. Namazı mekruh olur. İnce
olup, içindeki uzvun şekli veya rengi görünen kumaş, yok demektir.
Yorgan
altında çıplak yatan bir hasta, başı yorgan içinde iken, ima ile namaz
kılınca, çıplak kılmış olur. Başını yorgandan çıkarıp kılarsa, yorganla
örtülü kılmış olup, caiz olur.
Kadınların, namaz dışında, yalnız
iken, diz ve göbek arasını örtmesi farz olup, sırtını ve karnını
örtmesi vacip, başka yerlerini örtmesi edeptir.
Erkek erkeğin ve
kadın kadının avret yerlerine de bakmaları haramdır. Erkeklerin
kadınlara ve kadınların, erkeklerin avret yerlerine bakmaları haram
olduğu gibi, erkeklerin erkeğin avret yerine ve kadınların kadının
avret yerine bakmaları da haramdır. Erkeğin erkek için ve kadın için
avret mahalli, diz ile göbek arasıdır. Hanefi’de diz avrettir, göbek
avret değildir. Kadının kadın için avret mahalli de böyledir. Kadının
yabancı erkek için avret mahalli ise, ellerinden ve yüzünden başka
bütün bedenidir. Yabancı kadının avret yerine şehvetsiz de bakmak
haramdır.
Bir erkek, nikahla alması ebedi haram olan, onsekiz
(mahrem) kadının, başına, yüzüne, gerdanına, kollarına, dizden aşağı
bacağına, şehvetten emin ise bakabilir. Bu kimse, göğüslerine,
koltuklarına, uyluklarına, dizlerine ve sırtına bakamaz.
Bir
kadın için, amca, hala, teyze ve dayı çocukları da yabancı erkek
gibidir. Enişte, kayın biraderi de yabancı erkektir. Bunlarla
konuşması, şakalaşması ve bir yerde bulunması haramdır. Erkeklerin de
amca, hala, teyze ve dayı kızları ile ve baldız ve yenge ile
konuşmaları haramdır.
Bir erkek, mahrem olan 18 kadın ile
ölünceye kadar evlenemez. Bunlarla konuşabilir. Yalnız olarak bir yerde
bulunabilir. Kadın da, 18 erkek ile evlenemez.
Sual: Hamama
veya kaplıcalara gidince, erkekler kısa şortla duruyorlar. Erkeğin
avret yeri diz ile göbek arası olduğuna göre, buraları açık durmak
günah değil midir? Tedavi maksadı ile kaplıcaya gidilince caiz olur mu?
CEVAP
Hamama, kaplıcaya giden kimsenin diz ile göbek arasını, dizleri de örtmesi farzdır.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Allah’a ve ahirete inanan hamama peştamal ile örtülü girsin, peştamalsız girmesin!) [Nesai]
(Erkeklerin
ahir zamanda hamama gitmeleri haram olur. Hamamlarda avret yerleri açık
olanlar bulunur. Avret yerini açana ve başkasının avret yerine bakana
Allah lanet eylesin!) [F. Bilgiler]
(Erkeklerin dizleri ile göbekleri arası avrettir.) [R. Nasıhin]
Peygamber
efendimiz, hamamdan sakınılmasını buyurunca, oradakiler, (Ya
Resulallah, hamam kirleri temizlediği gibi, hastalara da şifalı olur)
dedikleri zaman, onlara (Hamama avret yerleri örtülü olarak girin!)
buyurdu. (Hakim)
Kadınların da tedavi maksadı ile örtülü olarak hamama girmesi caizdir. (İbni Mace)
Sual: Kadınların birbirlerine avret yeri nasıldır? Hürmet-i musahere yabancılarla da olur mu?
CEVAP
Kadınların
birbirlerine avret yeri, erkeğin erkeğe avret yeri gibidir. Müslüman
kadının, gayrimüslim ve fasık kadınların ve dinsiz amca ve dayının
yanında örtünmesi üç mezhepte farzdır, Hanbeli’de caizdir.
Maliki
ve Hanbeli'de erkeğin avret yeri yalnız seveteyndir. Hanefi ve Şafii’de
ise göbek ile diz arasıdır. Hanefi’de diz; Şafii’de ise göbek avrettir.
Hanbeli’nin farklı yönü şöyledir: Erkeğin erkeğe avret yeri, diz ile
göbek arası değil, sadece seveteyn, yani sadece iki avret mahallidir.
Kadının kadına avret yeri diğer mezhepler gibi, diz ile göbek arasıdır.
Ancak diğer mezheplerden farklı olarak, kâfir kadınlarına da, göbek ile
diz arası hariç, diğer yerlerini göstermesi caizdir. Diğer üç mezhepte
caiz değildir.
Hürmet-i musahere, ana baba ile olduğu gibi
yabancı insanlarla da olur. Mesela yabancı bir kadına şehvetle
dokunmak, yanlışlıkla bile olsa, hürmet-i musahereye sebep olur. Yani o
kadının anası ile ve kızları ile o erkeğin evlenmesi Hanefi ve
Hanbeli’ye göre haramdır. Bir kız da, bir erkeğe şehvetle dokunsa, o
erkeğin babası ve oğlu ile evlenmesi haram olur. Şafii ve Maliki’de
hürmet-i musahere yoktur.
Sual: Uyluk ne demektir?
CEVAP
Diz
ile göbek arasındaki yere uyluk denir. Yani bacağın kalın olan yeri.
Bazı yerlerde yanlış olarak baldır derler. Halbuki baldır diz ile ayak
arasına denir. Erkekler de, kadınlar da birbirlerinin uyluklarına
bakamazlar.
Sual: Bir erkek şortla durabilir mi?
CEVAP
Hayır
duramaz. Zaruretsiz şortla durması haram olur. Kimse yok iken de,
ihtiyaçsız avret yerini açmamalıdır. Mesela, kıyafet değiştirirken,
peştamal gibi bir şey sarıp da, değiştirmelidir. Hanbeli mezhebinde,
erkeklerin avret yeri, sadece seveteyn [ön ve arka edep yeri] olduğu
için, buralar kapalı ise, Hanbeli mezhebi taklit edilerek giyinmelidir.
Banyoda da, bir peştamal ile örtünmelidir. Peştamal yoksa, Hanbeli
taklit edilerek şortla da yıkanılabilir.
Sual: Avret yeri nedir? Kadın, evinde yalnız iken, şortla durabilir mi?
CEVAP
Müslümanın
namaz kılarken açması veya her zaman başkasına göstermesi ve başkasının
da bakması haram olan yerlerine Avret yeri denir. Namaz dışında da,
avret yerini, kendinden ve başkasından örtmek farzdır.
Kadınların,
namaz dışında, yalnız iken, diz ve göbek arasını örtmesi farz olup,
sırtını ve karnını örtmesi vacib, başka yerlerini örtmesi edeptir. Evde
yalnız iken, başı açık dolaşabilir. Görünmesi caiz olan 18 erkek
yanında, ince baş örtüsü örtmeleri evladır. İyi olur. Yalnız iken avret
yeri, ancak özür ile açılabilir. Mesela tuvalette açılır. Yalnız olarak
guslederken açmak mekruh olur, caiz veya küçük yerde caiz olur denildi.
Namaz dışında, necasetli elbise ile de örtünmek lazım olur. (Redd-ül
muhtar)
Sual: Çocukların kaç yaşından sonra göbek ile diz arasına bakmak caiz olmaz?
CEVAP
Erkek
çocukların, on yaşına kadar, kızların ise, gösterişli oluncaya kadar
galiz yani kaba avret yerlerine, bundan sonra, bütün avret yerlerine
bakmak caiz değildir.
Sual: Müslüman kadınların birbirine olan avret yeri ile gayri müslim kadınlara karşı olan avret yeri farklı mıdır?
CEVAP
Farklıdır.
Müslüman kadınların birbirlerine avret yeri, erkeğin erkeğe avret yeri
gibidir. Yani diz ile göbek arasıdır. Gayri müslim kadın yabancı erkek
gibidir. Müslüman kadının, yabancı erkek, kâfir, mürted veya fasık
kadın yanında da örtünmesi farzdır. Onların yanında saçlarını ve
kollarını açmak zorunda kalınca, Hanbeli mezhebini taklit etmesi
gerekir. Hanbeli mezhebinde, kâfir kadınlarının karşısında örtünmek
gerekmez. Sadece diz ile göbek arasını kapatmaları yeter.
Sual: Müslüman kadın, yabancı erkekler hariç, kimlerin yanında başını ve kollarını açamaz?
CEVAP
Müslüman
kadın, mürted amca ve dayının, kâfir ve fasık kadınların yanında açık
duramaz. Örtünmesi farz olur. Müslüman kadınların yanında ise, göbek
ile diz arasını örtmesi farzdır.
Kâfir ve fasık kadınlar yanında
açık durmak zorunda kalan kadın, Hanbeli mezhebini taklit ederse, saç
ve kollarını açması günah olmaz.
Sual: Anne, hala, teyze, yeğen gibi yakınlarımızın nerelerine bakabiliriz?
CEVAP
Erkek,
nikahla alması ebedi, sonsuz haram olan [mahrem akraba olan] 18 kadının
başına, yüzüne, gerdanına, kollarına, dizden aşağı bacağına, şehvetten
emin ise, bakabilir. Göğüs, koltuk ve yanlarına [böğürlerine], uyluk ve
dizlerine ve sırtına bakamaz. Kadınların buralarına da galiz yani kaba
avret yerleri denir. Her kadının, buralarını namazda, yabancı
erkeklerin yanında, şekli belli olmamak üzere geniş olarak örtmeleri
lazımdır. (S. Ebediyye)
Seveteyn [ön ve arka] dört mezhepte de galiz [kaba] avrettir. Dört mezhepte de buraları örtmek farzdır. (İbni Abidin)
Konu: Avret mahalli ne demektir 
Salı Ağus. 26, 2008 10:10 pm
